2018-02-28 15:52:02

Bưởi diễn là loại cây ăn quả đặc sản có giá trị kinh tế cao, bền vững. Tuy nhiên bưởi diễn ra hoa-đậu quả vào đầu tháng 1-2 âm lịch trùng với thời điểm mưa nhiều, ẩm độ cao do đó thường xuyên xảy ra hiện tượng thối nhũn hoa, đậu quả kém, có nhiều nhà vườn mất mùa hoặc ra quả cách năm. Sau đây tôi xin chia sẻ với bà con một số kinh nghiệm khắc phục hiện tượng trên.

1. Nguyên nhân dẫn đến rụng hoa quả

Bà con cần phân biệt 2 nhóm nguyên nhân dẫn đến 2 hiện tượng rụng hoa – quả khác nhau: Rụng hoa, quả sinh lý và rụng hoa quả do điều kiện bất thuận từ thời tiết(nấm bệnh, mưa nhiều, ít ánh sáng…) từ đó có các biện pháp chăm sóc phù hợp nhất tùy theo tuổi của cây và sản lượng quả đã cho từ vụ trước.

+ Thứ nhất: Rụng hoa-quả sinh lý(hoa và quả rụng cả phần cuống) do thiếu và mất cân bằng dinh dưỡng đặc biệt là dinh dưỡng thiết yếu trung lượng và vi lượng. Hiện tượng rụng hoa sinh lý là rất bình thường, tuy nhiên chúng ta cần kiểm soát hiện tượng này ở mức độ phù hợp nếu không hoa sẽ rụng hết, ảnh hưởng đến năng suất thực thu của năm đó.

Tương tự như rụng hoa hiện tượng rụng quả sinh lý là hiện tượng bình thường xảy ra ở cây ăn quả nói chung. Khi cánh hoa rụng hết báo hiệu quá trình thụ phấn thụ tinh đã hoàn thành, lúc này cây tập trung dinh dưỡng nuôi quả non, đây cũng là thời điểm cây thường thiếu và mất cân bằng dinh dưỡng nhất, dễ mẫn cảm với bệnh nhất. Hiện tượng rụng quả sinh lý là nhằm mục đích bảo vệ sức sinh trưởng của cây, khi số lượng quả/cành quá nhiều vượt sức chịu đựng của cây thì chúng phát sinh cơ chế tự bảo vệ và thích nghi điều đó được thể hiện ở hiện tượng  tự rụng đi một phần quả để duy trì khả năng sinh trưởng, phát triển của cây bình thường. Điều chúng ta quan tâm là làm thể nào để kiểm soát được hiện tượng này sao cho phù hợp để cây cho chất lượng quả tốt, hạn chế thiếu dinh dưỡng cục bộ, ngăn chặn tình trạng ra quả cách năm.

+ Thứ hai: Rụng hoa quả do cây bị nhiễm nấm bệnh, gặp điều kiện bất thuận từ thời tiết...

Khi quan sát thấy quả rụng ở phần tiếp giáp giữa đài hoa và núm quả thì có thể kết luận hiện tượng này là do cây có thể đã bị nhiễm sâu bệnh, gặp điều kiện bất lợi từ thời tiết. Nếu kết hợp với thiếu và mất cân bằng dinh dưỡng thì hiện tượng rụng hoa-quả non diễn ra phức tạp hơn, khó kiểm soát, có thể rụng tới 70-80% số hoa/quả trên cây.

+Thứ ba: Do quá trình thụ phấn không được hoàn thành dẫn đến hiện tượng rụng hoa. Thời tiết không thuận lợi, chăm sóc dinh dưỡng không đầy đủ và cân đối dẫn đến chất lượng hạt phấn không tốt, sức sống hạt phấn kém do sự xuất hiện nhiều của hoa dị hình làm cản trở quá trình thụ phấn thụ tinh. Trong thời kỳ này chúng ta cần chú ý cung cấp đủ ẩm cho cây, tưới tiêu thoát nước chủ động, kiểm soát sâu bệnh.

Bưởi diễn rụng hoa trắng vườn vào tháng 2 âm lịch hàng năm

Như vậy cho dù là do nguyên nhân nào thì hệ quả vẫn là gây hiện tượng rụng quả-đây là hiện tượng không mong muốn đối với các nhà vườn. Để khắc phục tình trạng trên bà con cần tiến hành các biện pháp đồng bộ sau đây:

Một là: Sau khi thu hoạch cần ghi chép sản lượng mỗi cây để có công thức bón phân riêng biệt cho mỗi cây, nếu sản lượng quả thu hoạch là đồng đều thì không cần bước này. Cần phải làm công việc này vì với những cây cho sản lượng cao cần bón lượng phân nhiều hơn, cân đối hơn. Đây chính là bón theo nhu cầu cây, không thừa, không thiếu dinh dưỡng. Dùng chế phẩm sinh học Vườn Sinh Thái kết hợp với Trichoderma Nano-Gro phun theo các thời kỳ để nuôi Lộc phát triển thành thục.

Hai là: Sau khi thu hoạch cần cắt tỉa tạo tán, tạo thông thoáng cho vườn cây sao cho ánh sáng tiếp xúc xuống mỗi cây đạt diện tích lớn nhất, nên cắt tỉa tạo tán mở kết hợp quét vôi gốc cây phòng trừ sâu đục thân.

Ba là: Chọn thời điểm thích hợp để làm hoa, tác động cơ giới sao cho hoa nở rộ và tập trung vào khoảng thời gian ít gặp mưa nhất. Thông thường tháng 11-12 âm lịch cần có các biện pháp “làm hoa”, các biện pháp thường là xiết nước, ngưng bón phân, khoanh vỏ, chặt rễ…tuy nhiên để hoa nở đều, chùm to, khỏe cần nuôi cành lộc thu thật tốt từ trước đó(tháng 7-9).

Bốn là: Hỗ trợ phân hóa mầm hoa và bảo vệ hoa khỏi sâu bệnh. Trong thời kỳ phân hóa mầm hoa cần phun chế phẩm sinh học Vườn Sinh Thái qua lá để nuôi hoa. Đồng thời phun thuốc trừ sâu(nhện, rệp, rầu…) ngăn chặn côn trùng trích hút hoặc ăn mất mầm hoa (vì lúc này mầm hoa rất nhỏ), ngoài ra sử dụng chế phẩm Trichoderma Nano-Gro để phòng trừ nấm sương mai, mốc ngay từ đầu sẽ không bị thối hoa sau này.

Năm là: Sau khi cánh hoa rụng hết báo hiệu quá trình thụ phấn-thụ tinh kết thúc. Dùng chế phẩm sinh học Vườn Sinh Thái phun đều một lượt lên tán lá để giữ quả và nuôi quả sau này, nên phun 3-5 đợt, mỗi lần cách nhau 7-10 ngày, tùy điều kiện thực tế lúc đó. Đặc biệt chú ý chủ động phòng và trị bệnh cho cây lúc này, nếu bị nhiễm nấm bệnh quả non rất dễ bị rụng.

Sáu là: Trồng xen bưởi chua với bưởi diễn, trên mỗi vườn 50-60 cây thường trồng 3-5 cây bưởi chua là phù hợp.

Bưởi đậu quả được là do thụ phấn chéo hoặc tự thụ phấn do bưởi có hoa lưỡng tính, tuy nhiễn những quả được hình thành do tự thụ phấn thường có sức sống của noãn kém hơn những quả hình thành do thụ phấn chéo. Vì vậy trên mỗi vườn bưởi bà con nên trồng xen các giống bưởi chua, cây có tán rộng, phát triển mạnh. Mục đích chính là ở thời kỳ thụ phấn chính những giống bưởi chua này sẽ thụ phấn cho bưởi diễn. Do hạt phấn của bưởi chua có sức sống tốt hơn, ít sâu bệnh. Mặt khác giống bưởi chua có ít hoa dị hình hơn(dưới 10%), nhị có nhiều bao phấn, số nhị thường gấp 4 lần cánh hoa xếp thành 2 vòng nhị hợp, bầu có 10-14 ô, hoa có hương thấp hấp dẫn do đó khi trồng xen bưởi chua cùng bưởi Diễn sẽ giúp cho tỷ lệ đậu quả và giữ quả của Bưởi Diễn được nâng cao hơn.

Lưu ý:

- Trong điều kiện mưa nhiều, ẩm độ cao kéo dài nên sử dụng thêm canxi hữu cơ phun lên lá, hoa cứ 3-5-7 ngày/lượt phun 2-3 lượt. Mục đích để tăng độ bền vững của tầng rời ngăn chặn rụng hoa quả đồng thời tiêu diệt nấm mốc, sương mai gây thối hoa.

-Khi quả phát triển ổn định, lên tôm, tép bưởi thì bà con ngừng phun qua lá mà lúc này nên bón qua đất để hạn chế quá trình phát triển quá mạnh và mất cân đối của quả gây nứt/rụng quả. Đặc biệt đối với cam đường canh lúc này chỉ dùng chế phẩm VST kết hợp Trichoderma Nano-Gro pha với 200-300 lít nước (sục khí hoặc quấy đều để trong 30-60 phút) phun kết hợp tưới gốc để phòng trị tiêu diệt nấm, mầm bệnh.

-Ngoài ra bà con cần kết hợp với các dòng sản phẩm có chứa hàm lượng caxi hữu cơ, các thuốc đặc trị nấm bệnh khác, phân NPK tổng hợp chuyên dùng cho cây ăn quả…mới đem lại hiệu quả cao.

Theo vuonsinhthaitrungviet.com